Leven met een chronische aandoening kost energie. Pijn, benauwdheid, stijve spieren of wisselende bloedsuikers zorgen er vaak voor dat je minder kunt dan je zou willen. Veel mensen met bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, COPD, reuma of diabetes herkennen dat ze al moe zijn voordat de dag echt begint. Die vermoeidheid zit niet “tussen de oren”. Je lichaam is de hele dag hard aan het werk. Daarom kan het helpen om op twee fronten te kijken: wat kun je in huis anders organiseren, en wat kun je met voeding doen om je lichaam zo goed mogelijk te ondersteunen.
Waar is vitamine C goed voor bij vermoeidheid?
Misschien vraag je je af: waar is vitamine C goed voor in jouw situatie. Vitamine C is een vitamine die je lichaam niet zelf kan maken. Je haalt het uit groente, fruit en aardappelen. Volgens het Voedingscentrum is vitamine C onder meer nodig voor de normale werking van je afweer, voor de vorming van bindweefsel en voor de opname van ijzer uit voeding. De Europese voedselautoriteit EFSA heeft beoordeeld dat vitamine C bijdraagt aan een normaal energieleverend metabolisme én aan de vermindering van moeheid en vermoeidheid, als je er voldoende van binnenkrijgt. Dat betekent niet dat alle vermoeidheid daarmee is op te lossen. Maar als je door ziekte slecht eet, weinig trek hebt of een erg eenzijdig voedingspatroon hebt, kan een tekort een rol spelen.
Zorghulpmiddelen die energie sparen in het dagelijks leven
Naast voeding kun je ook veel doen door slim met je energie om te gaan. Zorghulpmiddelen zijn er juist om dat makkelijker te maken. Een douchestoel of -kruk zorgt ervoor dat je niet hoeft te staan onder de douche. Een toiletverhoger of beugel naast het toilet scheelt kracht in je benen. Met een rollator hoef je minder energie te steken in je evenwicht houden en kun je buiten vaak net wat verder lopen. En een grijper voorkomt dat je steeds moet bukken om iets van de grond te pakken. Door dit soort hulpmiddelen te gebruiken, houd je energie over voor de dingen die voor jou belangrijk zijn: een wandelingetje, bezoek, een hobby of gewoon rustig de dag doorkomen zonder volledig “op” te zijn aan het eind van de middag.
Een supplement
Toch lukt gezond eten niet altijd. Misschien ben je vaak te moe om te koken, eet je door de dag heen vooral brood of tussendoortjes, of heb je door medicijnen minder eetlust. Dan kan het verleidelijk zijn om aan vitamine C kopen te denken, in de vorm van tabletten of bruistabletten. Volgens het Voedingscentrum en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit hebben de meeste mensen geen supplement nodig als zij gevarieerd eten. Alleen bepaalde groepen krijgen standaard een suppletie-advies, meestal voor andere vitamines, zoals vitamine D of foliumzuur. Heb je een chronische aandoening, ben je vaak moe en eet je weinig groente en fruit? Dan is het belangrijk om eerst met je huisarts of diëtist te bespreken wat verstandig is. Zij kunnen beoordelen of een tekort waarschijnlijk is en of een supplement tijdelijk kan helpen. Belangrijk om te weten: supplementen zijn altijd een aanvulling, geen vervanging van een zo gezond mogelijke voeding.